Het nieuws staat vol met verhalen over schaarse grondstoffen. Lithium, kobalt, goud — alsof de toekomst hangt aan wat we nog uit de aarde kunnen wringen. Maar wie goed kijkt, ziet dat de grootste berg grondstoffen niet onder de grond ligt, maar in iets schaamteloos alledaags: de vuilnisbak.
We moeten het begrip renewables losweken van windmolens en zonnepanelen. De grondstof van de toekomst is hergebruik — en die vind je verrassend dichtbij. In je eigen tuin.
Snoeiafval is óók renewable
Iedereen met een bessenstruik weet het: snoeien is oogsten. Hoe meer je snoeit, hoe meer bessen je krijgt. En dat “snoeiafval”? Dat is geen afval, dat is aanwas.
Neem frambozen: steek een stukje wortel in de grond, en een jaar later staat er een nieuwe struik. Geen winkel, geen vrachtwagen, geen plastic pot. Gewoon regeneratie. Zet ’m ergens tussen de bloemen of in een vergeten hoek — en ineens groeit daar voedsel.
Aalbessen, zwarte bessen, kruisbessen: precies hetzelfde. Twintig centimeter tak, de grond in, klaar. Je kloont de lekkerste , sterkste planten uit je eigen tuin. Lokaal, gratis en perfect aangepast aan jouw bodem. Dit is hernieuwbaar zoals het bedoeld is.
Blad is goud
Nog zo’n miskende grondstof: herfstblad. Alles wat een plant nodig heeft, zit er al in. Waarom zouden we dat in plastic zakken stoppen om vervolgens zakken fabriekscompost te kopen?
Kijk naar het cantonspark in Baarn. Daar maakt Hans al jaren boomsingels van gevallen blad. De bodem is er levend, de vogels zijn er niet weg te slaan, en het spaart uren bladblazen en zakvullen.
Ja, er zijn plekken waar blad hinderlijk is. Prima — verplaats het. Onder struiken, in een hoek, in een boomsingel. Dáár doet het wat. Dáár leven egels, muizen, bunzings, insecten die de nachtdienst draaien. Je tuin is ’s avonds drukker bevolkt dan je denkt.
De echte kringloop
Duurzaamheid betekent niet dat je steeds nieuwe ‘groene’ spullen koopt. Het betekent dat je bestaande spullen opnieuw laat leven.
Ga eens langs de kringloop. Breng iets weg. De kans is groot dat je niet met lege handen naar huis gaat — en dat is geen fout in het systeem, maar precies de bedoeling. Oude spullen worden nieuwe spullen. Dat is een kringloop.
En die kringloop begint niet in een mijn, maar in je tuin, in je huis, in je straat.