Stedin heeft bureau Berenschot gevraagd om te onderzoeken of warmtenetten echt te duur zijn ten opzichte van all-electric warmtepompen. Op zichzelf is dat een prima vraag, ware het niet dat er al enorm veel hybride warmtepompen zijn geïnstalleerd en het erop lijkt dat deze trend zal doorzetten.
De bekendste warmtepomp is de airco. Doordat het steeds warmer wordt, installeren steeds meer mensen een airco die ook kan verwarmen als het kouder wordt. Een goede lucht-lucht warmtepomp bespaart veel aardgas en lost het “probleem” van te veel aanbod op het lokale netwerk op. Zodra de zon schijnt, is het warm, genereren je zonnepanelen meer stroom en neem je meer stroom af door je huis te koelen. Als je die energie niet gebruikt, gaat het eerst de buurt in voordat het teruggaat naar het midden net, wat uiteindelijk tot te hoge spanning kan leiden.
Wat verder opvalt, is dat er wordt gedaan alsof een warmtepomp enorm veel vermogen opneemt. Dat is een misverstand. Een hybride warmtepomp van bijvoorbeeld 4 kW neemt maximaal 1200 watt op, dat is dus de helft van je waterkoker, boiler, vaatwasser of wasmachine. Verder gebruikt de warmtepomp dat vermogen bijna nooit continu omdat hij dan vaak duurder is dan aardgas en dus schakelt hij terug naar iets meer aardgasverbruik.
Het geluid van goed afgestelde warmtepompen leidt bijna nooit tot onaanvaardbare niveaus, doordat er goede regelgeving voor is en de buitenunits veel stiller zijn geworden.
De doorlooptijd van een warmtenet is minimaal 5-8 jaar, en dan moet echt alles meezitten en de hele wijk willen meewerken. Het plaatsen van een hybride warmtepomp duurt maximaal 6 maanden van start tot finish en is vanaf de eerste dag beter voor ons leefklimaat en je eigen portemonnee, zeker als je net als de meerderheid van de duurzame huishoudens al zonnepanelen hebt.
Conclusie:
Wacht niet, installeer een hybride warmtepomp en zonnepanelen zodat je klaar bent voor de toekomst.
Matrix met de vergelijking van de kosten van warmtenetten en all electric warmtepompen zoals beschreven in het rapport van Berenschot:
| Criteria | Warmtenetten | All Electric Warmtepompen |
|---|---|---|
| Nationale meerkosten | €75 miljoen per jaar | €105 miljoen per jaar |
| Eindgebruikerskosten | €16 per maand hoger dan aardgas | €8 per maand hoger dan aardgas |
| Netverzwaring kosten | 50% van de kosten van all electric | Twee keer zo hoog als warmtenetten |
| Geschikt voor woningtypes | Sociale huur, dichtbevolkte gebieden | Koopwoningen, goed geïsoleerde huizen |
| Uitvoeringsuitdagingen | Complexe aanleg, ondergrondse ruimte | Netcongestie, ruimtelijke impact |
| CO2-heffing impact | Aantrekkelijker bij €120/ton CO2 | Aantrekkelijker bij €60/ton CO2 |
| Isolatieniveau vereist | Minimaal schillabel D | Minimaal schillabel B |
| Ruimtebeslag in woning | 0,25 m² | 1 m² binnen, 0,5 m² buiten |
| Akoestische impact | Geen na realisatie | Buitenunit (40-45 dB) |
Als we het verhaal van Stedin samenvatten in een matrix krijgen we dit overzicht:
| Feit | Beschrijving |
|---|---|
| Kostenvoordeel van warmtenetten | Warmtenetten zijn bijna 30% goedkoper dan individuele warmtepompen in dichtbevolkte stadswijken, als alle maatschappelijke kosten worden meegerekend. |
| Belasting van het elektriciteitsnet | Warmtenetten belasten het elektriciteitsnet aanzienlijk minder dan individuele warmtepompen. |
| Financieel voordeel voor huishoudens | Het huidige financiële voordeel van warmtenetten komt niet terecht bij huishoudens. Er is meer subsidie nodig om aansluiting op een warmtenet voor huishoudens aantrekkelijker te maken. |
| WIS-subsidie | De Warmtenet-Investeringssubsidie (WIS) moet beter aansluiten bij de praktijk om het voor warmtebedrijven aantrekkelijker te maken om te investeren in warmtenet-infrastructuur. |
| Impact op het elektriciteitsnet | Als hele wijken overstappen op warmtepompen, kost de verzwaring van het elektriciteitsnet twee keer zoveel als de aanleg van een collectief warmtenet. |
| Haalbaarheid warmtenetten in Den Haag | Ondanks dat collectieve warmtenetten financieel aantrekkelijk zijn, concludeerde de gemeente Den Haag dat deze financieel niet haalbaar zijn zonder extra steun en aanpassingen in de subsidie. |
| Verwachting van afhankelijkheid van aardgas | Zonder warmtenetten blijven steden als Den Haag nog langer dan tien jaar afhankelijk van aardgas door de problemen van een overvol stroomnet. |
Bronnen:
Stedin:
https://www.stedin.net/over-stedin/pers-en-media/persberichten/warmtenetten-voor-dichtbevolkte-wijken-dertig-procent-goedkoper-dan-warmtepompen
Onderzoek Bereschot:
https://www.stedin.net/-/media/project/online/files/warmte/rapport-berenschot—warmtenetten-in-vergelijking-met-andere-warmteoplossingen.pdf