⸻

NVO’s zijn hot. En ja: dubbel zo hot.

Natuurvriendelijke oevers dus. Geen randverschijnsel, maar een van de meest effectieve ingrepen die we in ons landschap kunnen doen. Want ons waterkwaliteitsonderzoek van de afgelopen jaren laat het onverbiddelijk zien: soms is het water kraakhelder, soms lijkt het op chocolademelk. En chocolademelk betekent simpelweg ellende.

Wanneer de sloot bruin is, komt er geen zonlicht meer het water in. Geen licht betekent geen fotosynthese. Geen zuurstof. Geen waterplanten. Geen leven. Een compleet systeem dat op slot gaat. Maar belangrijker nog: die bruine smurrie ís wél iets. Het is vruchtbare aarde. Jouw vruchtbare aarde. Die je dus kwijtraakt.

Dat gebeurt vooral bij hevige regen. Water knalt over het land richting die oude kaarsrechte slootjes en sleurt de bovenste vruchtbare laag mee. Op veel moderne percelen is die laag nog maar een paar centimeter dun – amper vijf. In een gezond biodivers perceel is het misschien tien centimeter. Daaronder begint al snel zand, en nóg dieper: grijs, zuurstofloos oud zand waar niks groeit en niks vasthoudt. Die dunne humuslaag is de motor van je bodem. En die zijn we aan het wegspoelen.

En hier komen NVO’s in beeld.

Natuurvriendelijke oevers zijn simpel: bredere, schuine oevers die water tijdelijk kunnen bergen en vervolgens langzaam laten wegzakken. Niet afvoeren, maar vasthouden. Niet vechten tegen piekbuien, maar ze opvangen.

Waarom werkt dit zo goed?
• Grondwater kan ongeveer 50% water bufferen; een sloot 100%.
Door de oever te verbreden creëer je een enorme tijdelijke berging voor regenpieken.
• Het grotere infiltratieoppervlak zorgt dat water langzaam en gestaag zakt, precies wat je nodig hebt in droge periodes.
• De afstroming remt af, waardoor je je vruchtbare bovengrond niet verliest maar juist behoudt.
• En de biodiversiteit knalt omhoog: plant soorten neer die stikstof en fosfaat opnemen en omzetten in nuttige biomassa. Dat is geen ecologisch fröbelen, dat is functionele waterkwaliteit.

En de winst zie je.

Het water wordt weer helder. Planten krijgen licht. Dieren keren terug. Je ziet soorten die vroeger vanzelfsprekend waren maar die je decennialang niet meer bent tegengekomen. En soms schiet er een ringslang uit de oever – dan weet je dat je systeem werkt.

Dit is geen hocus pocus. Het is gewoon logisch landgebruik zoals we het zijn kwijtgeraakt.

Wat voedselbossen doen, wat rewilders doen, wat permacultuur allang bewijst:
water vasthouden, bodem vasthouden, landschap laten functioneren in plaats van leegtrekken.

⸻

Kortom: NVO’s. Doen.

Hou je water vast.
Hou je grond vast.
Stop met het weggeven van je vruchtbare bodem.
Maak het weer mooi — voor jezelf én voor de natuur.

⸻