Baarn heeft naast haar oorlogsmonument ook een joods monument met daar op 45 namen van Baarnaars met het joodse geloof. Ik kende het monument en een paar van de verhalen. Waar deze dorpsgenoten hebben gewoond wist ik niet en dat vond ik spannend. Dus begon ik de speurtocht. Ik maakte een route langs de huizen die leeg achterbleven maar vond ook de inventaris lijsten van de huizen zonder haar bewoners.
Alles wat ik vind samen met mijn mede speurders voeg ik toe aan deze blog dus kom nog eens terug om te kijken wat we verder boven water krijgen.
Op dit moment zijn er geen struikelstenen in Baarn geplant anders dan onze digitale struikelstenen misschien is dat nog veel krachtiger dan een koperen plaatje voor een deur?
Update: de stichting 4-5 mei zou eventueel mogelijk toch gaan onderzoeken of er struikelstenen kunnen komen in Baarn … we wachten voor spanning af.
Ondertussen is hier de ge update route kaart te vinden en uitprinten.
Adriaan Voeten
( info@adriaanvoeten.com)
Na wat rondvragen kwam ik op de site van het Joodse monument tegenover het station daar vond ik de meeste gegevens om mijn wandeling langs de huizen/ plekken van deze medemensen te maken. http://www.joodsmonumentbaarn.nl/
Hier staat de globale route langs de bekende huizen:
Op deze link kan je lezen wie er woonden en wat er gebeurd is:
http://www.joodsmonumentbaarn.nl/?q=namenlijst
Soms kan je lezen wat er aangetroffen werd in de huizen aan huisraad aangezien er een grondige boekhouding bijgehouden werd door de Duitse bezetter.
Print het kaartje en pak de fiets of maak een wandeling langs dit stukje historie
>>Hier kan je een print baar kaartje en namenlijsten vinden voor onderweg<<
In het huis links boven woonde Marcus en Maria en hun 7 jarig dochtertje Astrid,
Toen ze weg waren bleef deze alleen deze inventaris lijst achter:
Inboedellijst van Gezin Marcus Sander Israels
Door: Redactie Joods Monument
Kamer: balatum vloerbedekking, tapijt, mat, vitrages (4), overgordijnen (2), tafel met kleed, stoel (4), armstoel (2), leunstoel, divan met kleed en 2 kussens, bloementafel, vaas, schemerlamp, klok, kroonluchter, olieverfschilderij (5), wandplaat (3), haardscherm, buffet, theemuts, schaal (2), bijouterieën
Kamer: Verto tapijt, tafel met kleed, stoel (3), leunstoel (2), tafel (2), bloementafel (2), theekast met theeservies, vitrages (6), overgordijnen (3), krantenhouder, muziekstandaard, hanglamp (2), piano, pianostoel, olieverfschilderij (4), pianolamp, wandplaat (3), theetafel met servies en bestek, gordijn, buffet, staande klok, wandlamp, bowlglas, krantenhouder, bridgekast, vaas (2), wandkast
keuken: rieten mat (2), tafel (2), gasstel, klok, plafonnière, wandkast
gang: loper, voetmat (3), vitrages (2), wandtapijt, kapstok (2), borstelhanger, hanglamp, wandbord
trap: loper met roeden
kamer: balatum vloerbedekking, mat, vitrages (3), overgordijnen (3), hanglamp, ijzeren ledikant, met beddengoed, linnenkast, nachtkastje, commode, tafel met kleed, stoel, hanglamp, wandtapijt, kapstok, spiegel, wandplaat (3)
kamer: balatum vloerbedekking, mat (2), mat, spiegel, wascommode, nachtkastje, medicijnkastje, hanglamp, bed met beddengoed, vitrages (3), overgordijnen (2), stoel, wandlamp
kamer: balatum vloerbedekking, vitrages (3), wandplaat (2), hanglamp, wastafel met spiegel, stoel
Na veel speurwerk vond ik het huis van de familie Zwaab terug op de site van “het groene graf en bij de BHK,
Zo zag het er ooit uit, op de foto kan je een klein deel van het oude huis terug vinden.
Dit zijn latere bewoners op de foto links, op de foto rechts herken je nog de dakgoot
ook hier is de inventarislijst hart verscheurend:
Inboedellijst van Gezin Barend Swaab
Door: Redactie Joods Monument
kamer
balatum vloerbedekking
tapijt
tafel met kleed
buffet
armstoel (2)
leunstoel
stoel (4)
kachel
klok (2)
spiegel
vaas (2)
wandplaat (4)
krantenbak
gordijn (2)
hanglamp
vitrage en overgordijn (2)
kamer
balatum vloerbedekking
mat (2)
tafel
bank
armstoel (2)
wandplaat
vitrage (8)
kamer
balatum vloerbedekking
ledikant met beddengoed
linnenkast
wastafel
wandplaat (2)
wandkast
linnenkast
keuken
mat (3)
tafel
aardewerk
pot
waardeloze spullen
schoonmaakmiddelen
Naast mensen op deze lijst neem ik ook Aäron Loterijman op in de route aangezien zijn verhaal er een van ongeloof en onrecht dat nog ver na de 2de wereld oorlog speelt.
Het verhaal is letterlijk op gegraven door Leon Giesen, ondanks alle medewerking van Gem Baarn bleef het heel moeilijk en pijnlijk de onderste steen boven te krijgen … met een gezamenlijke inspanning kreeg die dan ook.
Wat gebeurde er met de legen huizen is een volgende vraag die we ons stelde.
Naar wat zoeken komen we het volgende conclusie tegen in de serie Dedokwerker
http://www.dedokwerker.nl/huizenroof.html
In het kort komt het er op neer dat Nederlandse notarissen de huizen via een ABC-tje verkochten en de winst in hun zakken staken.
Na de oorlog probeerde families wel hun bezit terug te krijgen maar stuitte op tegenwerking van het Nederlands recht of werden afgekocht door gemeenten met als clausule dat er nooit over gesproken mocht worden.
Dat het ook anders kon bewezen de Fransen, die legde de bewijslast bij de nieuwe bewoners die aan moesten tonen dat ze het huis ter goede trouw hadden gekocht.
De speurtocht naar de dijkweg, na veel omzwervingen vinden we een oud kaartje met de locatie van de Dijkweg. Als we deze vergelijken met de huidige bebouwingen is er nu een nieuwe wijk op gezet. Wat rest zijn de vele leuke verhalen… Wis je dat Fam Nijhof er een levens middelen winkeltje had ?
Speurtocht samen met de facebook groep https://www.facebook.com/groups/BaarnAntiek/
Meer verdieping:
In dit boekje zijn de bekende verhalen van de joodse medemensen van Baarn gebundeld : http://www.joodsmonumentbaarn.nl/sites/default/files/Gedenkboekje%20Joods%20Monument%20Baarn.pdf
Het verhaal van twee jonge joodse verzetsmensen die wel een struikelsteen kregen: https://groenegraf.blogspot.com/2015/12/stolpersteine-voor-rita-en-richard-barme.html