---

De gemeente Zwolle heeft grote bouwplannen: tot 2040 komen er 18.250–23.500 nieuwe woningen bij. Een deel daarvan komt binnen de stad, maar vooral aan de randen. Voor onze omgeving gaat het om twee plekken: de Vechtrand (Vechtpoort I & II, naast Berkum en richting Herfte) en ten zuiden van Zwolle-Zuid, achter Ittersumerbroek. Hier worden duizenden woningen voorzien, samen met een nieuw station en groene verbindingen richting de IJssel.

Als bewoners van Herfte, Ittersum en Berkum voelen we de vraag steeds sterker: hoe groeien we als stad zonder dat landschap, water en leefbaarheid onder druk komen te staan?

---

Waar raken de plannen ons?

• Berkum/Herfte: landbouwgebied en uiterwaarden langs de Vecht. Hier komt Vechtpoort I, met plannen voor 4.000–8.000 woningen. Het land tussen Berkum en Herfte wordt genoemd als uitbreidingszone.
• Ittersumerbroek/Ittersum: achter deze wijk zijn 2.000–3.000 woningen gepland, in een gebied dat nu nog open en groen is, met watergangen en natuurwaarden.

Deze gebieden zijn van grote waarde voor omwonenden, als buffer, als plek voor natuur én als uitloop van de stad.

---

Hoe is er geparticipeerd?

De gemeente organiseerde werkateliers, reizende woonkamers, enquêtes en bijeenkomsten in Berkum en Zwolle-Zuid. Er kwamen veel reacties binnen: van bewonersgroepen, dorpsbelangen, agrariërs, natuurorganisaties, ondernemers en woningcorporaties. In de gemeenteraad op 30 juni 2025 spraken inwoners uit onder meer Ittersumerbroek hun zorgen uit.

We waarderen dat de gemeente ruimte biedt voor gesprekken, maar merken ook dat veel mensen zich verrast of laat geïnformeerd voelden. Echte participatie vraagt om openheid vanaf het begin en samen werken aan alternatieven.

---

Voorkeursrecht: regie of beperking?

Om regie te houden heeft de gemeente een voorkeursrecht ingesteld op gronden in Zwolle-Zuid. Dat betekent dat eigenaren hun grond eerst aan de gemeente moeten aanbieden. Begrijpelijk vanuit de wens om speculatie te voorkomen en plannen in goede banen te leiden.

Tegelijk roept dit vragen op bij boeren en grondeigenaren: wat betekent dit voor hun vrijheid, hun waarde en hun toekomst? Hier is zorgvuldigheid en vertrouwen hard nodig.

---

Water: prognoses als kompas

In de documenten erkent de gemeente dat de bodem in Zwolle-Zuid nat is en nu al een belangrijke rol speelt in waterberging. Met de klimaatprognoses richting 2050 en 2100 wordt die functie alleen maar belangrijker.

Bewoners zien dagelijks hoe sloten vol staan en velden blank kunnen komen. Daarom vragen we: maak water en bodem leidend bij de keuzes. Niet achteraf als technische correctie, maar vooraf als kompas. Eerst weten wat nodig is om veilig en klimaatbestendig te wonen, dan pas bepalen waar woningen passen.

---

Onze oproep

Wij zien de noodzaak van woningen. Jongeren, starters en ouderen wachten op betaalbare huizen. Maar bouwen moet samengaan met behoud van landschap, natuur en leefbaarheid. Dat vraagt om:

• Vroegtijdige en open participatie, met ruimte voor ideeën en zorgen van bewoners.
• Natuur en water als uitgangspunt, niet als bijlage.
• Kleinschalige alternatieven en inbreiding benutten, naast grote uitbreidingslocaties.
• Eerlijke verdeling van lasten en baten: investeer in voorzieningen, bereikbaarheid en betaalbare woningen.

Zo maken we van groei geen bedreiging, maar een kans om Zwolle samen sterker, groener en leefbaarder te maken.

---

Bronnenoverzicht

Gemeente Zwolle – officiële documenten

• Participatiejournaal “Ons Zwolle van Overmorgen” – Gemeente Zwolle, juni 2025
  PDF
• WOO-besluit voorkeursrecht Zwolle-Zuid (mei 2025) – Gemeente Zwolle
  PDF
• Nieuwsbericht gemeente Zwolle (25 sept 2025): “Zwolle zet in op regie op grond en zorgvuldige participatie voor Vechtrand en Zwolle-Zuid”
  Link

Lokale en regionale media

• De Stentor – artikelen over Vechtpoort en uitbreiding Zwolle (o.a. “Is Vechtpoort de oplossing voor woningcrisis in Zwolle?”, 2024/2025).
• RTV Focus Zwolle – berichtgeving over nieuwe woonwijken en aantallen woningen.
• De Swollenaer – artikelen over woonplannen bij Berkum en Zwolle-Zuid.

Gemeenteraad en inspraak

• Raadsdebat 30 juni 2025 – gemeenteraad Zwolle, met insprekers uit Ittersumerbroek, Berkum en diverse organisaties.
• Brieven en reacties van bewoners en organisaties – o.a. Platform Zwolse Wijken, HerfteNatuurlijk, Dorpsbelang Wijthmen, woningcorporaties, Landschap Overijssel, Milieuraad.

Adriaan Voeten
Onderzoeker voor HerfteNatuurlijk.nl

https://www.zwolle.nl/zwolle-zet-in-op-regie-op-grond-en-zorgvuldige-participatie-voor-vechtrand-en-zwolle-zuid

Geografische gebieden

• Vechtrand – uitbreidingsgebied in de oostelijke stadsrand van Zwollezwolle.nl.
• Zwolle-Zuid – uitbreidingslocatie in het zuidelijke deel van Zwollezwolle.nl.

Betrokken partijen en deelnemers

• Gemeente Zwolle – het gemeentebestuur (wethouder Gerdien Rots) en de gemeenteraadzwolle.nlzwolle.nl.
• Inwoners – bewoners uit de wijken Vechtrand en Zwolle-Zuidzwolle.nlzwolle.nl.
• Ondernemers – bedrijven en ondernemers in de betrokken gebiedenzwolle.nl.
• Lokale organisaties/partners – maatschappelijke en belangengroepen uit de omgevingzwolle.nl.
• Overige stakeholders – andere betrokken partijen en belanghebbendenzwolle.nl.

Tijdslijn

1. Najaar 2025: Bijeenkomst met inwoners en ondernemers uit Zwolle-Zuid (zuid) en Vechtrandzwolle.nl.
2. 27 okt – 8 dec 2025: Ontwerp van de Aanvulling Omgevingsvisie (met OmgevingsEffectRapportage) ligt na de herfstvakantie ter inzage; inwoners kunnen in deze periode formeel een zienswijze indienenzwolle.nl.
3. 8 dec 2025 – feb 2026: De gemeente verzamelt en beantwoordt alle ingediende zienswijzen, waarbij onderscheid wordt gemaakt tussen reacties voor de gebiedsprocessen en voor de Omgevingsvisiezwolle.nl.
4. Begin 2026: Na de kerstvakantie starten de gebiedsprocessen voor Vechtrand en Zwolle-Zuid; inwoners en andere stakeholders worden hiervoor uitgenodigd om mee te denkenzwolle.nl.

Visuele elementen

• Sfeerbeeld: Bovenaan de pagina staat een sfeerbeeld van Zwolle (luchtfoto van de binnenstad) bij de Omgevingsvisiezwolle.nl.
• Kaarten/plattegronden: Er is geen concrete kaart of plattegrond op de pagina; enkel het genoemde illustratieve sfeerbeeld.

Bron: Gemeente Zwolle – nieuwsbericht “Zwolle zet in op regie op grond en zorgvuldige participatie voor Vechtrand en Zwolle-Zuid” (25 sept. 2025)zwolle.nlzwolle.nl.

Meer verdieping:
Participatiejournaal%202%20juni-LR.pdf
De bouw van Vechtpoort 1

Woensdagavond kwamen we met meer dan honderd Herftenaren bij elkaar. De zaal zat vol, de bar ook, en er stonden zelfs mensen langs de randen. De betrokkenheid was groot, dat geeft energie.

Toch bleef er na afloop ook een gevoel hangen van gemiste kansen. Er werden mooie kaarten en plaatjes getoond, maar voor wie niet dagelijks met stedenbouwkundige tekeningen werkt, was het lastig te volgen. En erger: veel informatie bereiken we alleen via WOO-verzoeken, niet via een toegankelijk projectarchief. Dat maakt het moeilijk om écht mee te denken.

En laat dat nou precies zijn wat we willen: meedenken. Niet alleen kritiek leveren, maar ook kansen aandragen. Daarom zetten we hieronder vijf openingen op een rij waarmee we denken dat dit proces veel sterker kan worden.

---

1. Projectarchief – transparantie als basis

Een projectarchief lijkt een detail, maar het is de sleutel tot vertrouwen. Eén centrale plek – bijvoorbeeld gekoppeld aan de gemeentepagina Gebiedsontwikkeling Herfte – waar verslagen, presentaties en besluiten terug te vinden zijn. Geen documenten uit de WOO vuilnisbak vissen, maar gewoon duidelijk en openbaar.

2. Bouw voort op bestaand onderzoek én actuele monitoring

Zwolle hoeft niet opnieuw het wiel uit te vinden. Het Cultuurhistorisch–landschappelijk onderzoek Herfte, Wijthmen, Veldhoek van Schouten (2019) biedt een prachtige basis. Het is grondig en zorgvuldig opgesteld, maar inmiddels wel toe aan een update. De natuur heeft immers niet stilgestaan: de otter is terug, de dassenpopulatie bloeit, en ook soorten als ringslang, boommarter, hermelijn en laten zich zien.
Daarbij kan gebruik worden gemaakt van bestaande bronnen zoals Waarneming.nl en de data van vogel-luisterstations, die waardevolle informatie geven over biodiversiteit en veranderingen in de natuur. Zo kan beleid niet alleen gebaseerd zijn op oude informatie , maar ook op wat er nú daadwerkelijk leeft en groeit in onze omgeving.

3. Meer dan gras of bomen

Landschapsarchitecten tekenen vaak alleen gras of bomen. Maar juist de struikenlaag maakt het landschap levendig. Denk aan sleedoorn (waar de sleedoornpage van afhankelijk is), meidoorn, kornoelje en gagel. Gagel hoort bij de streekgeschiedenis – het werd vroeger gebruikt om bier te brouwen. Herfte zonder gagel? Onbestaanbaar. Door dit soort soorten terug te brengen, versterken we zowel de natuur als de cultuurhistorie.

4. Verkeersveiligheid: al twintig jaar genegeerd

Op de Herfterlaan wordt al meer meer dan twintig jaar gevaarlijk hard gereden. Bewoners voelen zich onveilig en maken zich zorgen over fietsers, kinderen en recreanten. In een gemeentememo staat letterlijk: “Dat heeft voor ons geen prioriteit.” Dat voelt als een klap in het gezicht. Als we nieuwe plannen maken, laten we dan verkeersveiligheid eindelijk wél prioriteit geven.

5. Wonen: van standaard “nee” naar kansen

Voor bewoners is het antwoord op bouwplannen meestal “nee”. een (logeer) woning voor naasten, een B&B of een huisje voor een kind op eigen erf? Nauwelijks bespreekbaar. Tegelijkertijd worden voor “weldoeners” ineens luxe villa’s mogelijk gemaakt om een golfbaan te financieren. Dat voelt oneerlijk.
Waarom niet ruimte bieden aan kleinschalige woonoplossingen die juist aansluiten bij de traditie van Herfte als eeuwenoud gehucht? Andere gemeenten in Overijssel experimenteren er al succesvol mee.

---

Conclusie: samen vooruit

Herfte is niet tegen verandering. Integendeel: we zien kansen om ons gebied groener, veiliger en leefbaarder te maken. Maar dan wel met openheid, respect voor cultuurhistorie en oog voor bewoners.

Een projectarchief, een update van het cultuurhistorisch onderzoek, actuele monitoring via o.a. Waarneming.nl, meer biodiversiteit, échte aandacht voor verkeer en eerlijke kansen voor kleinschalig wonen – dát zijn de stappen waarmee we samen vooruit kunnen.

Adriaan Voeten
Onderzoeker voor HerfteNatuurlijk.nl

Aanleiding “we zijn gebonden aan de regels van Overijsel” als antwoord op onze vraag waarom mogen we niet me helpen aan het oplossen voor het woning probleem ?

Hier een onderzoek incl. bronnen naar hoe andere gemeenten dan Zwolle omgaan met de oplossing i.p.v. het probleem:

Zalk: samen bouwen aan het dorp

In Zalk (gem. Kampen) trokken gemeente, Dorpsbelang en inwoners samen op om kleinschalige woningbouw mogelijk te maken. Ze organiseerden in 2019 een CPO-traject (collectief particulier opdrachtgeverschap) voor twee locaties: één gemeentegrond aan de Brinkweg en één perceel van een particuliere grondeigenaar aan de Zalkerdijk. Bewoners zijn vanaf het begin intensief betrokken, met dorpsbijeenkomsten en workshops. De uitgangspunten waren duidelijk: niet meer dan ~10 woningen per locatie (matches dorps bouwen), in totaal zo’n 20 huizen nodig volgens het behoefteonderzoek tot 2028. Er is speciale aandacht voor betaalbaarheid (woningen tot ca. €185–285k), passend ontwerp en landschappelijke inpassing. Ook innovatieve woonvormen komen in beeld (micro-woningen voor starters, bio-based bouwmaterialen)hetdorpzalk.nl. Dorpsbelang Zalk begeleidt het CPO-traject en zorgt voor draagvlak; de wethouder benadrukt dat het plan “met name voor de jongeren en doorstromers uit het dorp” een positieve ontwikkeling ishetdorpzalk.nlhetdorpzalk.nl. Het resultaat is een concrete routekaart voor bouwplannen die door de buurt wordt gedragen: een voorbeeld van hoe lokale initiatiefnemers én gemeente gezamenlijk kavels kunnen splitsen en nieuwe woningen realiseren zonder wrijving.

Zwolle: veel stad, weinig platteland

Zwolle heeft stevig ingezet op binnenstedelijke groei en is in haar beleidskaders terughoudend in het buitengebied. In de Omgevingsvisie staat de toevoeging van 1.000 woningen per jaar, met focus op stedelijk bouwen centraalzwolle.nl. Het buitengebied is vooral bedoeld om zeldzame particuliere wooninitiatieven te accommoderen, maar hier kleeft een strak keurslijf aan. De gemeente reserveert formeel ca. 50 woningen voor het landelijk gebied, vooral via kleinschalige toevoegingen in kleine kernen (bijv. Windesheim, Wijthmen), erftransformaties en invulling van buurtschapskernenzwolle.bestuurlijkeinformatie.nl. Cruciaal is dat elke buitengebiedsontwikkeling ‘maatwerk’ is en gekoppeld moet worden aan kwaliteitsmaatregelen (zoals het slopen van bestaande bebouwing)zwolle.bestuurlijkeinformatie.nlzwolle.bestuurlijkeinformatie.nl. Zwolle benadrukt expliciet de waarde van de StadsRand: de scherpe overgang van stad naar wei, die ‘iedereen moet kunnen ervaren’zwolle.nl. Dat beleid motiveert de gemeente om zuinig te zijn op het open landschapplatform31.nl. In de praktijk leidt dit tot strenge procedures: een initiatief buiten het bestemmingsplan vraagt vaak een partiële herziening, met alle onzekerheden van dienzwolle.bestuurlijkeinformatie.nlzwolle.bestuurlijkeinformatie.nl. Met andere woorden: Zwolle is niet principieel tegen extra woningen in het buitengebied (inrichting met oog voor natuur en landschap staat centraal), maar hanteert daarbij hoge bestuurlijke drempels en kwaliteitsvoorwaardenzwolle.bestuurlijkeinformatie.nlzwolle.bestuurlijkeinformatie.nl.

Dalfsen: ruimte voor wonen op erf

De gemeente Dalfsen kiest bewust voor meer ruimte in het buitengebied. Sinds 2021 zijn er beleidsregels die het splitsen van bestaande wooneenheden stimuleren. Grote boerderijen en karakteristieke woningen mogen onder voorwaarden worden omgevormd tot twee huizendalfsen.nl. Ook kunnen particuliere erven onder de zogenoemde Sloop-voor-Kansen-regeling (onderdeel van het buitengebiedsplan) een extra (kleine) woning of tiny house krijgen, mits een bestaand agrarisch bijgebouw wordt afgebrokendalfsen.nl. Zo ontstaat op veel erven een nieuwe woonfunctie terwijl het totaal aantal verrommelende bouwwerken afneemt. Concreet: voor een klein huis (≤375 m³) is in Dalfsen een sloopopgave van ca. 300–350 m² vereist, waarna het huis permanent mag blijven staandalfsen.nl. Dalfsen faciliteert hiermee rechtstreeks kavelsplitsing en erftransformatie – een benadering die in Zwolle (nog) niet is vastgelegd. In Dalfsen is er oog voor woonbehoefte én behoud van landschap; hierdoor vonden recente persverslagen het nieuws dat Dalfsen “regels versoepelt voor wonen in het buitengebied” (woningsplitsing, tweede woning op erf, etc.)dalfsen.nldalfsen.nl.

Wat kan Herfte leren?

Herfte is, net als Zalk, een klein buurtschap met slechts enkele honderden inwoners, én behoort tot de gemeente Zwolle. Gezien de landelijke woningnood en vergrijzing heeft het dorp ook behoefte aan (kleine) uitbreidingen: starterswoningen, levensloopbestendige huizen of thuisunits voor jonge gezinnen en ouderen. Lessen uit Zalk en Dalfsen maken duidelijk dat juist in kleine kernen maatwerk nodig is. Mogelijke aanpakken voor Herfte zijn:

• Collectief initiatief (CPO) door dorp: Stimuleer een lokale werkgroep of Dorpsbelangen Herfte om een CPO-project op te zetten. Net als in Zalk kan de gemeente kavels reserveren (of grondeigenaren meewerken) voor een kleinschalige woonwijk. Dit geeft bewoners eigenaarschap en kan leiden tot woningen die echt passen bij het landschaphetdorpzalk.nlhetdorpzalk.nl.
• Kavelsplitsing op erf: Onderzoek kavelsplitsing bij bestaande erven, bijvoorbeeld bij boerderijen of grote boerenwoningen. Denk aan kleine woningen of tiny houses op het erf (zie Dalfsen) in ruil voor de sloop van verrommeling of overtollige stallendalfsen.nlzwolle.bestuurlijkeinformatie.nl. Een erftransformatie kan zo één of twee extra huizen opleveren, gekoppeld aan kwaliteitsverbetering (bijv. natuurherstel of landschapsschoonmaak).
• Flexibele regels of pilot: Vraag de gemeente om voor Herfte een experimentele ruimte of een uitzondering te creëren. Dat kan binnen het omgevingsplan door een maatwerkbepaling (vergunningactiviteit) of via een proeftuin met provincie. Op die manier kunnen initiatieven buiten de strikte bestemmingsplannen toch kansrijk worden, mits voldaan wordt aan kwaliteitseisenzwolle.bestuurlijkeinformatie.nlzwolle.bestuurlijkeinformatie.nl.

Elke stap moet uiteraard zorgvuldig worden afgestemd op de lokale context en het behoud van het fraaie coulisselandschap rond Herfte. Maar de voorbeelden van Zalk (bewoners in de lead) en Dalfsen (actief nieuw beleid) laten zien dat het wél kan zonder grootschalige plannen. Met kleine aanpassingen – zoals tolerantie voor “klein bouwen” en het koppelen van een woning aan kwaliteitsmaatregelen – kan ook in Herfte de leefbaarheid worden versterkt.

Oproep: Herfte verdient perspectief

Herfte mag niet achterblijven. Ambtenaren, dorpsbelangen en initiatiefnemers moeten samen kijken welke oplossingsrichtingen hier haalbaar zijn. Willen we in Zwolle écht dat jonge gezinnen en inwoners hier blijven, dan móet er ruimte zijn voor nieuwe woningen – ook in een klein buurtschap. Laten we de lessen van Zalk en Dalfsen ter harte nemen en Zwolle aansporen tot actief maatwerk. Een beperkte pilot “Wonen in Herfte” kan veel opleveren: een hernieuwde dorpskern, vitalisering van de buurtschap en tevreden dorpsbewoners. Zo’n experiment vraagt lef en samenwerking, maar elk huis dat lokaal wordt gecreëerd, is méér dan stenen: het is een kans om Herfte leefbaar te houden. Zwolse bestuurders, durf het debat aan en geef Herfte de beleidsruimte die het verdient – dan kan dit dorp straks zelf meebouwen aan zijn toekomst. 

Bronnen: Gemeente Kampen (CPO Zalk)hetdorpzalk.nl; Gemeente Zwolle (omgevingsvisie, Woonbeleid)zwolle.nlzwolle.bestuurlijkeinformatie.nlzwolle.nlzwolle.bestuurlijkeinformatie.nl; Gemeente Dalfsen (woningsplitsing en Sloop-voor-Kansen)dalfsen.nldalfsen.nl; Platform31 (woningsplitsing klein gemeente)platform31.nl.

Citations

Woningbouw Zalk – Het dorp Zalk

https://hetdorpzalk.nl/nieuws/woningbouw-zalkWoningbouw Zalk – Het dorp Zalkhttps://hetdorpzalk.nl/nieuws/woningbouw-zalkDe ruimtelijke koers van Zwolle | Gemeente Zwollehttps://www.zwolle.nl/de-ruimtelijke-koers-van-zwolle[ Informatienota]https://zwolle.bestuurlijkeinformatie.nl/Document/View/0adeba53-3292-4f7f-a2bb-189dd8fc1bdb[ Informatienota]https://zwolle.bestuurlijkeinformatie.nl/Document/View/0adeba53-3292-4f7f-a2bb-189dd8fc1bdb[ Informatienota]https://zwolle.bestuurlijkeinformatie.nl/Document/View/0adeba53-3292-4f7f-a2bb-189dd8fc1bdbDe ruimtelijke koers van Zwolle | Gemeente Zwollehttps://www.zwolle.nl/de-ruimtelijke-koers-van-zwolleWoningsplitsing: Ook in beeld bij kleinere gemeenten – Platform31 | Kennis en netwerk voor stad en regiohttps://www.platform31.nl/artikelen/woningsplitsing/[ Informatienota]https://zwolle.bestuurlijkeinformatie.nl/Document/View/0adeba53-3292-4f7f-a2bb-189dd8fc1bdbWoningsplitsing | Gemeente Dalfsenhttps://www.dalfsen.nl/woningsplitsingTiny houses | Sloop voor kansen | Gemeente Dalfsenhttps://www.dalfsen.nl/tiny-houses-sloop-voor-kansenWoningsplitsing | Gemeente Dalfsenhttps://www.dalfsen.nl/woningsplitsingWoningbouw Zalk – Het dorp Zalkhttps://hetdorpzalk.nl/nieuws/woningbouw-zalkWoningsplitsing | Gemeente Dalfsenhttps://www.dalfsen.nl/woningsplitsing

Hieronder staat een index van de agenda‑onderwerpen waar de opgegeven namen in de raadstukken van Zwolle (2025) voorkomen. De tabel toont per naam de datum van de vergadering of het evenement, een link naar de agenda‑pagina en een korte context (samengevat in een paar woorden):

Naam	Datum (vergadering / evenement) & link	Korte context (minder dan twee zinnen)
Vechtpoort (algemeen)	30 juni 2025 – raadsdebat “Ruimtelijk Toekomstperspectief en Voorkeursrechtbeschikkingen” – Agenda‑pagina	In het debat over het ruimtelijk toekomstperspectief stelt het college voor een voorkeursrecht te vestigen op gebieden ten zuiden van Zwolle‑Zuid en Vechtpoort 1 zodat eigenaren hun grond eerst aan de gemeente moeten aanbieden; dit voorkomt speculatie en houdt grip op de ontwikkeling.
Vechtpoort 1	30 juni 2025 – raadsdebat “Ruimtelijk Toekomstperspectief en Voorkeursrechtbeschikkingen” – Voorkeursrecht Vechtpoort 1	Er is een apart agendapunt “Voorkeursrechtbeschikking gebied Vechtpoort 1” waarin wordt uitgelegd dat Vechtpoort 1 als mogelijke woningbouwlocatie wordt gezien; om prijsopdrijving te voorkomen moeten grondeigenaren hun eigendom eerst aan de gemeente te koop aanbieden.
Vechtpoort 2	7 juli 2025 – raad besluitvormingsronde (motie M6‑5 Vechtpoort II) – Motie‑pagina	Motie van VVD‑raadslid Johran Willegers (met mede‑indieners) over Vechtpoort II tijdens de besluitvormingsronde; de motie werd ingetrokken (23 % voor, 77 % tegen). De motie betrof het betrekken van de gemeente bij de tweede fase van gebiedsontwikkeling, maar verdere details bevinden zich in de niet‑openbare bijlage.
Herfte	8 juli 2025 – collegevergadering (openbare besluitenlijst) – Agenda‑pagina	Onder “Beslissingen op bezwaar Herfte” behandelt het college bezwaren rond Buitengoed Herfte; het voorgestelde besluit is de lijn in de nieuwe beslissingen op bezwaren (Axent Groen, Kas van Kaat en Binthout) vast te stellen.
Wijthmen	27 januari 2025 – raadsdebat “Dorpsplan Wijthmen” – Agenda‑pagina	De actualisatie van het Dorpsplan is nodig omdat de leefbaarheid van Wijthmen onder druk staat; het plan bevat acties voor infrastructuur, duurzaamheid en passend woonaanbod. De raad wordt voorgesteld het geactualiseerde dorpsplan “Op weg naar een vitaal Wijthmen” vast te stellen en €1,9 mln uit de reserve incidentele bestedingen te gebruiken voor privatisering en overdracht van het Kulturhus.
Zalné	18 april 2025 – evenement “Werkbezoek golfclub Zwolle” – Agenda‑pagina	Raadsleden brengen een werkbezoek aan Golfclub Zwolle aan de Zalnéweg 75; het bezoek dient om kennis te maken met de golfclub en het gebied.
Stadsdeel Oost	10 juli 2025 – overdracht college‑raad – Agenda‑pagina	Tijdens de overdrachtsvergadering wordt de raadsbrief Wijkopgaven 2025‑2028 aangeboden; de bijlagen bevatten een overzicht van wijkopgaven voor alle stadsdelen, waaronder Noord, Oost, Zuid, West en Midden.
Vecht	8 april 2025 – evenement “ETHOS‑telling Regio IJssel‑Vecht” – Agenda‑pagina	De regio IJssel‑Vecht organiseert een ETHOS‑telling om het aantal dak- en thuislozen in kaart te brengen; de telling wordt ondersteund door Hogeschool Utrecht.
Vechtstad	–	Er zijn geen agenda‑items in 2025 op de publieksportaal van Zwolle gevonden waarin de term Vechtstad voorkomt.
Golfclub	18 april 2025 – werkbezoek golfclub Zwolle – Agenda‑pagina	Zie onder “Zalné”; het werkbezoek aan Golfclub Zwolle wordt gehouden op de Zalnéweg, met een uitnodiging voor raadsleden.
MA.AN (buro MA.AN)	10 april 2025 – overdracht college‑raad – Agenda‑pagina	In de bijlagen voor de overdrachtsvergadering staat de Gebiedsvisie Zwartewaterallee van bureau MA.AN (2021) als achtergrondstuk. Bij het raadsdebat “Gebiedsvisie Aa‑landen” (2 juni 2025) wordt dit document eveneens als bijlage vermeld.

Opmerking: Voor sommige termen (zoals Vechtpoort 2 en Vechtstad) waren geen openbare documenten met nadere inhoud beschikbaar. De motie over Vechtpoort II is opgenomen ondanks het ontbreken van de bijlage omdat de motie kort vermeld wordt in de agenda en de meeste documenten over Vechtpoort 2 in 2025 zijn vertrouwelijk of niet toegankelijk.

We hebben een index gemaakt van de WOO-stukken:
👉 link naar het dossier

Aandachtspunten

• De titel van het bestand klopt niet: het gaat helemaal niet specifiek over de Herfterlaan. Dit hebben we ook gemeld bij de projectmanager.
• Er is opvallend veel oude of al openbare informatie opgenomen. We vermoeden dat dit niet helemaal HANZA-proof is, en hebben dit gemeld bij onze HANZA-expert.

Zoek-tip

Het document is maar liefst 3425 pagina’s dik. Het werkt het beste om dit in Chrome te openen en met CTRL+F op zoekwoorden te zoeken. In onze index hebben we de belangrijkste trefwoorden opgenomen, zodat je snel kunt doorklikken en details kunt nalezen.

Tot slot

Veel leesplezier!
We hadden de informatie natuurlijk liever rechtstreeks via het project ontvangen. Waarschijnlijk komt dit op termijn alsnog beschikbaar via de officiële projectpagina:
👉 Gebiedsuitwerking Herfte – gemeente Zwolle

---

📘 Integrale Samenvatting Woo-documenten Marsweteringlanden (delen 1–3b)

1. Inleiding

De vier Woo-documenten samen (deel 1, 2, 3a, 3b) geven een volledig beeld van de gebiedsontwikkeling Marsweteringlanden rond de Wijthmenerplas, golfbaan Zwolle en Herfte. Het geheel bevat beleidsmatige kaders (2010), cultuurhistorische analyses (2019) en actuele besluitvorming, participatie en projectdocumenten (2022–2025).

---

2. Deel 1 – Woo-besluit en eerste documenten (2024–2025)

Kern: besluitvorming over Woo-verzoek, eerste participatie, initiatief vakantiehuisjes, documentatie voor analyse, beheerplan golfclub.

• Woo-verzoek (2025) → brede aanvraag voor álle documenten sinds 2021, incl. e-mails, WhatsApp, plannen en vergunningen.
  Zoekwoorden: Woo-verzoek, Herfterlaan 16, uitbreiding golfbaan, Wijthmenerplas, sonderingsonderzoek.
• Woo-besluit (27 juni 2025) → documenten deels openbaar, met weglakking ivm privacy, financiën en lopend beleid.
  Zoekwoorden: Woo-besluit, geheimhouding, financiële belangen, interne beleidsopvattingen.
• Initiatief vakantiehuisjes (feb–mrt 2025) → voorstel voor 6–8 vakantiehuisjes bij de Woestijnweg; meegenomen in wensenlijst.
  Zoekwoorden: vakantiehuisjes, Woestijnweg, NEDEC, participatie-inbreng.
• Begeleidingsgroep (13 maart 2025) → eerste overleg met provincie, waterschap, Vitens, Golfclub Zwolle, Plaatselijk Belang Wijthmen en bureau MA.AN. Thema’s: water, natuur, recreatie.
  Zoekwoorden: begeleidingsgroep, startnotitie, participatie, Plaatselijk Belang Wijthmen, MA.AN.
• Verslag en reacties (april 2025) → bewoners benadrukken zorgen over wonen (StugZ-kavels), verkeersveiligheid en natuurverbindingen.
  Zoekwoorden: StugZ, kavels, verkeersveiligheid, natuurverbindingen.
• Ambtelijke memo (april 2025) → gemeente bevestigt dat wonen onder KGO-beleid provincie valt, verkeersmaatregelen lage prioriteit.
  Zoekwoorden: Kwaliteitsimpuls Groene Omgeving (KGO), buitengebied, mobiliteit, verkeersmaatregelen.
• Documentatie voor MA.AN (nov 2024) → achtergrondmateriaal (Dorpsplan Wijthmen, Gebiedsvisie Oosterenk, ontwerp Westerveldse Aa).
  Zoekwoorden: Dorpsplan Wijthmen, Gebiedsvisie Oosterenk, Westerveldse Aa.
• Presentatie revitalisering Westerveldse Aa (juni 2025) → beekherstel en natte natuur, gekoppeld aan recreatie.
  Zoekwoorden: Westerveldse Aa, retentie, natuurontwikkeling, recreatie.
• Natuurbeheerplan Golfclub Zwolle (2022) → rapport met kostenramingen, beheeradviezen en faunamonitoring.
  Zoekwoorden: natuurbeheerplan, golfclub Zwolle, soortenrijk grasland, faunamonitoring.

---

3. Deel 2 – Landschapsontwikkelingsplan IJsseldelta (2010)

Kern: beleidsmatige onderlegger voor landschap, natuur, water, landbouw en recreatie.

• Wateropgaven → ruimte voor rivier, herstel kreken, halfnatuurlijke Vecht.
  Zoekwoorden: Ruimte voor de Rivier, waterberging, Vecht, kreken.
• Natuur & ecologie → sloten cruciaal, 7 Natura 2000-gebieden in regio (o.a. Wieden, Zwartewater, Vecht).
  Zoekwoorden: Natura 2000, EHS, biodiversiteit, weidevogels.
• Duurzaamheid → adaptatie (klimaat, water) en mitigatie (windmolens, zon, biomassa).
  Zoekwoorden: windenergie, zonne-energie, biomassa, mestvergisting.
• Uitdagingen per sector:
  • Landbouw → behoud melkveehouderij, koppeling met natuurbeheer.
  • Wonen & werken → zorgvuldige stadsranden.
  • Recreatie & toerisme → fiets, wandel, kano, erfgoed.
    Zoekwoorden: landbouw, erfgoed, recreatie, toerisme.
• Gebiedsperspectieven (D1–D11) → uitgewerkt per landschapstype (IJssel, Kampereiland, Kraggenlandschap, Mastenbroek, Vecht, Ruggen & weteringen).
  Zoekwoorden: Mastenbroek, Kampereiland, Vecht natuurlijk, Ruggen Zwolle.

---

4. Deel 3a – Cultuurhistorisch en landschappelijk onderzoek (2019)

Kern: onderbouwing erfgoed en landschap als basis voor gebiedsontwikkeling Zuidoost-Zwolle.

• Aardkundige oorsprong → oerstroomdal Vecht, dekzandruggen, rivierduinen.
  Zoekwoorden: aardkundig, dekzandruggen, rivierduinen, geologie.
• Historische ontwikkeling → marken, ruilverkaveling, agrarisch gebruik, erven, infrastructuur.
  Zoekwoorden: marken, ruilverkaveling, agrarisch landschap, erven.
• Buitenplaatsen en landgoederen → vormden ruimtelijke structuren.
  Zoekwoorden: buitenplaatsen, landgoederen, erfstructuren.
• Waardering structuren → vlakken, lijnen, knooppunten als analysemethode; kaarten tonen waardevolle gebieden.
  Zoekwoorden: waarderingskaarten, vlakken, lijnen, knooppunten.
• Conclusie → gebied heeft hoge gelaagdheid; erfgoed en identiteit moeten leidend zijn in planvorming.
  Zoekwoorden: erfgoed, cultuurhistorie, identiteit, Herfte, Wijthmen.

---

5. Deel 3b – Interne memo’s, participatie en gebiedsuitwerking (2022–2025)

Kern: eigendom Herfterlaan 16, golfuitbreiding, bosaanleg, startnotitie, bewonersparticipatie en bestuurlijke stappen.

• Technische briefing (dec 2024–jan 2025) → uitleg watersysteem en overstromingsrisico’s; voorbereiding besluitvorming startnotitie.
  Zoekwoorden: technische briefing, watersysteem, overstroming, startnotitie.
• Herfterlaan 16 (2022–2025) → aanvragen voor woonbestemming, rood-voor-roodregeling, verkoopgronden aan golfclub.
  Zoekwoorden: Herfterlaan 16, woonbestemming, rood-voor-rood, StugZ.
• Verwerving & bosaanleg (2023) → interne mails over “no-regret kans” om gronden te kopen voor bosaanleg met subsidie.
  Zoekwoorden: verwerving, bosaanleg, subsidie provincie, no-regret.
• Reactie op startnotitie Golfclub (11 juli 2023) → waardering voor integrale visie; koppeling met recreatie, sport en provinciaal beleid.
  Zoekwoorden: startnotitie golfclub, integrale visie, PPLG, recreatie.
• Participatie (2024–2025) → bewonersbrieven (120 adressen), inloopavond, thematafels (water, natuur, recreatie), alternatieve projectnaam gevraagd.
  Zoekwoorden: participatie, bewonersbrief, meedenksessie, projectnaam.
• Begeleidingsteam & kernteam → breed overleg met provincie, waterschap, Landschap Overijssel en golfclub; actielijsten met gebiedsafbakening en participatieplan.
  Zoekwoorden: begeleidingsteam, kernteam, grondeigenaren, participatieplan.
• Verwante projecten → Ruimte voor de Vecht (Selhorst/Zalné: 3,7 ha natuurontwikkeling), koppeling met stedelijke groei en milieuzorg.
  Zoekwoorden: Ruimte voor de Vecht, Zalné, Selhorst, milieuplanologie.

---

6. Conclusie & rode draad

• Beleid (2010): Landschapsontwikkelingsplan legt basis voor water, natuur, landbouw en recreatie.
• Ondergrond (2019): Cultuurhistorisch onderzoek toont waarde en gelaagdheid van Herfte/Wijthmen.
• Actueel (2022–2025): Woo-verzoek, startnotitie, participatie en eigendomsdossiers (Herfterlaan 16, golfclub) bepalen de discussie.
• Samenhang: Marsweteringlanden is geen losstaand project maar een knopenpunt van stedelijke groei, recreatie, natuurherstel en erfgoedbescherming.

---

Meer verdieping:
Linken:
https://www.zwolle.nl/woo-verzoeken
https://www.zwolle.nl/file/250627-woo-verzoek-herfterlaan-marsweteringslandenpdf
https://www.zwolle.nl/participatie-met-hanza

Disclaimer
Dit document is met de grootst mogelijke zorg samengesteld en heeft uitsluitend tot doel belangstellenden binnen onze woonomgeving te informeren over publiek beschikbare informatie. Aan de inhoud kunnen geen rechten worden ontleend. Ondanks de zorgvuldigheid waarmee dit document tot stand is gekomen, wordt geen garantie gegeven voor de volledigheid, juistheid of actualiteit van de informatie.

^{Dit document vormt geen officieel standpunt of besluit van de gemeente Zwolle of andere betrokken instanties en kan ook niet als zodanig worden gebruikt.}

De punten uit het verslag van 1 december:
“Neutraal puntenoverzicht – Inwonersbijeenkomst Marsweteringlanden (18-03-2025)”

Onze vragen zijn bedoeld om de voortgang te monitoren en verantwoordelijkheden en tijdslijnen concreter te maken. Na een half jaar overleg verwachten wij dat hierover nu meer duidelijkheid kan worden gegeven.

1. Water & Klimaat

• Wat is de planning en verantwoordelijkheid rond extra waterberging en pompcapaciteit, en hoe wordt de impact op omliggende (boeren)erven onderzocht en teruggekoppeld?
• Waar blijft het grondwater van Vechtpoort 1 als daar daadwerkelijk 3.000 woningen gebouwd worden? Wordt Herfte (Vechtpoort 2) daarmee een waterbuffer/“marker meer”?

2. Groen & Recreatie

• Wanneer worden de plannen voor wandel- en fietsroutes, losloopgebieden en struinpaden gepresenteerd op kaart, en hoe passen deze binnen de gewenste autoluwe inrichting?
• Kan er een pilot voor een wandel-, fiets- en struinpad worden ingepland, en zo ja: wanneer?

3. Wonen & Verkeer

• Wie werkt er momenteel aan de wens om woningen mogelijk te maken voor naasten, in lijn met de groei van ons lintdorp Herfte?
• Wanneer komen de borden “Herfte” terug, zodat bewoners zich niet steeds hoeven te verantwoorden over hun woonplaats?
• Wat is de tijdslijn voor het integrale woonplan (Herfte, Wijthmen, Zalné), en welke verkeersremmende maatregelen (Herfterlaan, snelheidsverlaging, fietspaden) worden hierin concreet opgenomen?

4. Natuur & Landschap

• Hoe worden natuurwaarden (reeën, dassen, otters, boommarter), bijzondere vegetatie en eeuwenoude hakhoutbosjes beschermd en versterkt binnen de ontwikkeling?
• Welke ontwerpideeën bestaan er voor herstel van coulisselandschap en het terugbrengen van oorspronkelijke vegetatie?
• Hoe ondersteunt de gemeente de wens om meer gevarieerde voedselbosjes en struiken (voor mens en dier) te planten, volgens een gestructureerd plan en visie?

5. Omgevingsvisie & Beleid

• Welke biodiversiteitsdoelen zijn opgenomen en hoe worden deze gemeten of gemonitord?
• Op welke manier wordt de golfbaan gestimuleerd tot een nog natuurvriendelijker beheer (bijv. via convenant of subsidie)?
• Welke afspraken of beperkingen worden overwogen rond vuurwerk en evenementen om natuur en omgeving te beschermen?
• Wat is de status van de aanpak van geluidsoverlast, hekwerken bij het spoor en faunapassages, en wanneer worden concrete besluiten of plannen verwacht?

6. Structuur & Proces

• Wat is de stand van zaken rond woningbouwlocaties (zoals Vechtpoort) en de impact van Ringweg Oost?
• Hoe wordt proceszorgvuldigheid en transparantie geborgd — bijvoorbeeld via communicatie, planning en terugkoppeling naar bewoners?

7. Veiligheid & Overlast

• Welke maatregelen en tijdslijnen gelden voor het beperken van overlast bij de plas (BBQ, muziek, hangjongeren)?
• Wat is de huidige status van de onveilige spoorovergang bij ProRail, en wanneer kunnen bewoners een planning verwachten voor de oplossing?
• Er staan vrijwel wekelijks kinderen met suïcidale neigingen bij het spoor. Is Herfte wel de juiste opvanglocatie voor deze specifieke doelgroep?